Statenjacht De Utrecht bij de Museumwerf
In oktober komt het statenjacht De Utrecht naar de Museumwerf voor onderhoud en reparatie. Dit feit laten wij niet ongemerkt voorbijgaan. Dit bijzondere schip is niet alleen prachtig om te zien, er valt ook veel over te vertellen. Daarom organiseert de Museumwerf tijdens de Themazondag op 8 oktober rondleidingen en op zaterdag 14 oktober een lezing over dit jacht.
Themazondag
De Themazondag op zondag 8 oktober staat natuurlijk in het teken van het statenjacht. Het schip ligt dan naast het Theehuys en is opengesteld voor publiek. Enthousiaste bemanningsleden van De Utrecht staan klaar om u rond te leiden. Op het werfterrein vindt u stands van het linieschip De Delft en van de destijds beroemde statenjachtbouwer Van Zwijndrecht, bemand door nazaat Paul van Zwijndrecht (!).
Uiteraard is ons gezellige Theehuys, met binnen- en buitenterras, geopend. Binnen kunt u de documentaire over de bouw van het Utrechts statenjacht bekijken. U bent van harte welkom tussen 13.00 en 17.00 uur. Aanmelden is niet nodig. Entree bedraagt als gebruikelijk € 2,- p.p. Bootsmaatjes en kinderen tot 12 jaar gratis.
(Let op: voor deze gelegenheid vindt deze Themazondag plaats op de tweede zondag van de maand i.p.v. de eerste.)
Lezing
Op zaterdag 14 oktober organiseert de Museumwerf een lezing over de bouw en de achtergronden van het Utrechts statenjacht. Ondersteund met mooi fotomateriaal weet Ton Fransen als geen ander smakelijk te vertellen over het wel en wee rond het jacht. Fransen was tijdens de bouw nauw betrokken bij de voortstuwingstechniek. Die betrokkenheid is na de tewaterlating in 2003 tot op de dag van vandaag gebleven.
De Utrecht staat gedurende twee weken op de helling bij de Museumwerf. Dan is het schip in volle glorie zien. Fransen maakt van deze gelegenheid gebruik om samen met u het onderschip te bekijken. Een rondleiding ín het schip is dan helaas om technische en veiligheidsredenen niet mogelijk.
Programma lezing:
13:00 uur Ontvangst in Theehuys
13:30 uur Aanvang Lezing in de Expositieruimte
14:15 uur Pauze
14:40 uur Lezing met aansluitend een rondleiding bij het Statenjacht
17:00 uur Sluiting
Aanmelden graag enkele dagen vooraf via – museumwerf@museumwerf.nl –. Entree bedraagt € 5,00 p.p. (inclusief kopje koffie/thee). Bootsmaatjes hebben gratis toegang.
Statenjachten
De Utrecht, die 11 jaar eerder ook al bij de Museumwerf is geweest, is een eikenhouten reconstructie van een 18e eeuws statenjacht. Statenjachten waren snelle zeilers waar de term jacht naar verwijst. De schepen werden ook wel prinsen-, transport-, VOC- of admiraliteitsjacht genoemd. Statenjachten werden van de 17e tot in de 19e eeuw gebruikt voor het vervoer van hooggeplaatste personen als stads- en staatsbestuurders, mensen van adel, bevelhebbers van leger- en vloot, bestuurders van de VOC, en hun familie. De schepen waren rijkversierd en comfortabel ingericht. Statenjachten waren indrukwekkend wat ook de bedoeling was omdat die uiterlijke rijkdom de hoge positie van de passagiers onderstreepte. Er zijn totaal zo’n 200 statenjachten gebouwd.
De Utrecht
Eind vorige eeuw nam de Utrechtse Rotary het initiatief tot de bouw van De Utrecht als leer-/werkproject. Het Nieuwegeins Gildevaartcollege verzorgde de scholing. Het schip werd in 2003 te water gelaten. Verreweg de meeste deelnemers die er het vak van timmerman/-vrouw leerden, vonden een baan in de sector.
De Utrecht is een reconstructie van een 18e eeuws statenjacht. Dat is iets anders dan een replica waarbij het schip naar een voorbeeld is gebouwd. De grondslag van De Utrecht vormde slechts een bouwtekening uit 1746 van de destijds beroemde statenjachtbouwer Pieter van Zwijndrecht. Hoe het schip precies in elkaar moest steken en hoe het er daadwerkelijk uit moest komen te zien, was niet aangegeven. Ook bestaan geen schilderijen of prenten van een Utrechts Statenjacht. Het uiterlijk moest dus worden bepaald aan de hand van diepgaande studies en adviezen van diverse deskundigen.
Saillant details is dat het eikenhout waaruit het schip is opgetrokken, afkomstig is van een voormalige VOC-plantage uit Denemarken. De basis ervan, de eikels, kwamen op hun beurt uit ons eigen kikkerlandje.
De Utrecht ligt van november tot eind maart in de Historische Haven (de voormalige Veilinghaven) in Utrecht. Dan is het jacht ingericht als gezellig Eetcafé. Van april tot november ligt het schip in de oude haven van Volendam en kan worden gehuurd voor dagtochten. Voor meer informatie zie www.statenjacht.nl.