Roef
De roef van de Labor Sanitas
De Museumwerf Vreeswijk beschikt over de roef van een 19-e eeuwse tjalk. De roef is grotendeels origineel, inclusief het bijzondere interieur.
Alle niet al te kleine zeilschepen hadden vroeger een roef, waarin het schippersgezin huisde. Alhoewel er van deze schepen gelukkig nog best veel bewaard zijn, geldt dit in veel mindere mate voor de woningen aan boord. Modernisering en verbouwing, bedoeld om het leven aangenamer te maken, hebben veel oude inrichtingen laten verdwijnen. Als er niet verbouwd is, heeft de tand des tijds bijna altijd zijn tol geëist. Reden hiervan is vooral de condens die in de woning werd geproduceerd en die het ijzer heeft laten wegroesten. Bij restauratie is het meestal onontkoombaar om de intimmering af te breken. Hierdoor zijn er betrekkelijk weinig oude roeven over.
Dit lot heeft ook de Labor Sanitas getroffen. Deze forse Groninger tjalk, gebouwd in 1896 onder de naam Excelsior, heeft zijn roef nog lang behouden, ook nadat het schip in de jaren 70 van de 20-e eeuw weer onder zeil is gebracht (foto 1). Aan de roef is te zien dat de eigenaren, toen aanpak van het ijzerwerk onontkoombaar geworden was, hun best gedaan om bij herstel de oude intimmering te sparen. Toch is uiteindelijk besloten om de roef in zijn geheel te vervangen. Dit is op doortastende wijze gedaan, de roef is in zijn geheel van het schip losgesneden en op de wal gezet. Na allerlei omzwervingen is de roef in 2006 in het bezit gekomen van de Museumwerf Vreeswijk.
Het is de bedoeling dat de roef gerestaureerd wordt, waarbij ook het oude interieur in oude luister terugkeert. Houten delen van de intimmering zullen zoveel mogelijk op hun plek blijven en als wegnemen onvermijdelijk is, zal er nauwkeurig gedocumenteerd worden. Delen die te veel zijn aangetast worden opgemeten en nagemaakt. Op deze manier hopen we in Vreeswijk te laten zien, hoe het mogelijk is een oude roef te herstellen terwijl toch het oude interieur behouden blijft. De foto’ ’s van het interieur die al vele jaren geleden door Frits Loomeijer zijn gemaakt vormen een waardevol uitgangspunt voor een nauwgezette restauratie.